niedziela, 1 czerwca 2008

Dom nad rozlewiskiem

Są książki o domach na wsi - magiczne i są książki realistyczne. Do magicznych zaliczam np.: "Tego lata w Zawrociu" Hanny Kowalewskiej, to pozycje, które mamią i oczarowują kolorami, zapachami, tajemniczością, a dom, który opisują jawi się czytelnikowi niczym miejsce z Tajemniczego Ogrodu, do którego zawsze chce się wracać niczym do bezpiecznego i słodkiego dzieciństwa.

"Dom nad rozlewiskiem" Małgorzaty Kalicińskiej należy do tej drugiej kategorii książek - tu wszystko jest kawa na ławę, przyroda jest po prostu piękna, ludzie są dobrzy i źli, humory są świetne lub kwaśne, a wszystko to przedstawione bez impresonistycznego rozwodnienia kolorów i dźwieków. I to też jest na swój sposób piękna książka.

Zaczęłam czytać tę książkę nastawiona na uderzenie mazurskiej przyrody. Niestety! Musiałam najpierw wraz z bohaterką przebrnąć przez kilka rozdziałów jej życia w mieście i pracy w agencji reklamowej. Od razu przypomniało mi się moje kilka lat pracy w wielkiej korporacji i słabo mi się zrobiło...
Ale niebawem bohaterka wyjeżdża na mazurską wieś i mimo, że jest pluchowaty grudzień, od razu nam obojgu - Małgorzacie i mnie, zrobiło się lepiej. ^^

Nie, życie na wsi, wraz z odzyskaną po latach matką i całym dobrem inwentarza, jaki ją otacza, nie jest idealne. Życie głównej bohaterki nie zmienia się nagle w sielankę, (jest czas na radość, ale też na łzy, śmierć, chorobę, zakochanie i odrzucenie), ale zmienia się radykalnie. Zmieniają się jej priorytety, sposób myślenia, czas zaczyna płynąć inaczej. Gosia swoją obecnością zmienia też rzeczywistość wokół siebie i wnosi do wspólnego z wieloma osobami (rodzina, sąsiedzi, nowi przyjaciele) życia jakąś cząstkę siebie - swoje nowe pomysły na życie, które sprawdzają się i zaczynają przynosić pożytek. Z początku jest obca, jest obserwatorem, ale z uprzejmą życzliwością, bez uprzedzeń zaczyna wciągać się w codzienne rytuały życia na wsi. I przychodzi taki moment, że już nie może sobie wyobrazić, że jej tam nie było od zawsze. *^v^*

Kiedy nasza bohaterka chodzi na spacery nad rozlewisko, po raz pierwszy świadomie zauważa klangor żurawi czy pierwsze rośliny wychodzące z ziemi po zimie, jestem tam z nią i przywołuję te wszystkie obrazy, które znam z pobytów na działce nad Narwią, a kiedy zabiera się za robienie przetworów, szykuje piwnicę ziemiankę na gromadzenie zapasów, buduje pomost nad wodą, w gronie znajomych kobiet pół dnia lepią pierogi i plotkują to bardzo bardzo chcę tam być razem z nią...

Rozmowa Gosi z letniczką Ewą, aktorką cierpiącą na depresję, mieszczuchem z gosposią i ogrodnikiem, podczas wspólnego marynowania pikli:
- Będę mogła wziąć sobie słoik? Mój mąż nie uwierzy, że sama to zrobiłam. No, z tobą.
- Jasne! A jak mu posmakuje, zagoni cię do kuchni i co rok będziesz musiała robić!
- Chyba nawet bym chciała, To takie... Prawdziwe.
- No. Pikli nie da się zagrać.
I to jest chyba kwinesencja tej książki - pokazuje ona prawdziwe życie, z całym jego pięknem i brzydotą (a jakże!), takie, jakiego nie da się zagrać.

Mam jedno zastrzeżenie do tej książki - aż pofatygowałam się i poszukałam informacji o autorce - jest absolwentką SGGW-AR, a zadebiutowała w wieku 50 lat, kiedy jej firma zaczęła upadać, chwyciła za pióro, by dać ujście negatywnym emocjom.
No właśnie - przez cały czas czytania tej powieści czułam, że czytam debiutanta. Było coś takiego w języku, w dialogach, w metaforach, coś trudnego do nazwania ale na pewno zauważalnego, jakaś sztywność, chwilowa sztuczność, momentami zmaganie się autorki z materią historii, którą opowiada. Nie ma to wielkiego wpływu na odbiór książki, ale jest obecne.

5 komentarzy:

  1. Czytałam tylko "Powroty..." ale widzę, że powinnam sięgnąć także po pierwszą część. Gdy czytałam - przed oczyma pojawiał mi się dom babci na skraju lasu, rzeczka oddzielająca dwie wioseczki i duża rzeka, na którą trzeba było uważać. Widziałam Dziadka, z kótym zawsze na spółkę jadłam chleb i Babcię, której nie przypominam sobie siedzącej, bo zawsze coś robiła.
    Nie ma już Babci i Dziadka. I w tamtym domu nie byłam już dawno. Dobrze, że ktoś umie opisać to, co pewnie wielu z nas nosi w pamięci:)

    OdpowiedzUsuń
  2. Właśnie "Powroty..." są pierwszą częścią, chociaż napisane zostały później. Opowiadają o czasach wcześniejszych.
    A ja nigdy nie miałam takich dziadków na wsi, czego bardzo żałuję...

    OdpowiedzUsuń
  3. Joanna,

    Napisałam komentarz, ale chyba skasowałam zamiast wysłać, więc pisze jeszcze raz!

    Zobaczyłam twój wpis i bardzo się ucieszyłam, bo jest to książka do przegadania na kolejnym spotkaniu internetowego klubu książki, który próbuje stworzyć.... To jest takie miejsce w internecie gdzie się zdzwaniamy w pierwszą sobotę miesiąca przez Skype...

    Info oczywiscie na moim blogu w zakladce o klubie... ZAPRASZAM!

    Pozdrowionka
    Monika
    P.S. Mam nadzieję, że wakacje były udane...

    OdpowiedzUsuń
  4. Ta książka również mnie urzekła, mam obie części. I w tym roku po raz pierwszy od dawna robiłam weki.

    OdpowiedzUsuń
  5. Jeśli można piszę po niewczasie, ale nie mogę się powstrzymać- książka wpadł w moje łapki przypadkowo, nie jestem wybredna, mało tego czytam wszystko i wszędzie,kryminał -tak,biografia- jak najbardziej,horror-czemu nie,instrukcja do żelazka- jak mus to mus,ale w/w pozycja doprowadza do bólu zębów,przebrnęłam 100 stron, rzuciłam w kąt-sztuczność postaci,trywialne dialogi,rozwiązywanie poważnych problemów byle jaką pogadanką- mało tego mnóstwo kobiet identyfikuję się z tą pozycją szuka odniesienia do własnego życiorysu- tragedia- urzeka owszem fenomen jak tak marna pozycja staje się bestselerem- mało tego jest inspiracją do napisania scenariusza i nakręcenia żenującego scenariusz- jest mi smutno, sypię głowę popiołem i ,modlę się o trochę dobrego gustu.
    nie

    OdpowiedzUsuń